کنجد
۰۸
آذر

جایگاه کنجد در جهان و ایران

کنجد بومی کشور هند و بخشی از آفریقا است و بعدها از این کشورها به چین، ایران و یونان آورده شده است.

مردم هند به دلیل خواص غذایی و دارویی ارزشمند این دانه های ریز روغنی، آن را مقدس می نامند و بر این باور هستند که کنجد افزایش دهنده قدرت و طول عمر است.

در حال حاضر چین بزرگترین تولید کننده کنجد در جهان است و هندوستان جایگاه بعدی را در این عرصه دارد. در ایران در 22 استان کشور کنجد کاشته می شود.

مناطق اصلی کشت این دانه روغنی استانهای خوزستان، فارس، خراسان شمالی و جنوبی، جیرفت (کرمان)، دشت مغان (اردبیل)، بوشهر و ایران را شامل می شود.

استان یزد و به خصوص شهر اردکان به پایتخت کنجد ایران مشهور است، نه به دلیل تولید بالای دانه های کنجد بلکه به دلیل بیشترین تولید فراورده های کنجدی که در این استان صورت می گیرد. در ایران از کنجد بیشتر برای روغن گیری و استفاده در تولید ارده استفاده می شود.

کنجد سیاه یا کنجد سفید؟

کنجد

دانه های پوست کنده نشده کنجد یا به اصطلاح کنجد خام دارای یک پوست بیرونی هستند و قهوه ای رنگ یا سیاه رنگ  هستند. هنگامی که دانه های پوست کنده شوند کنجد سفید به دست می آید.

کنجد سفید اگر برشته شود (بو داده شود) قهوه ای رنگ می شود. شاید در نگاه اول به جز رنگ، تفاوت دیگری بین این دو نوع کنجد وجود نداشته باشد و حتی از نظر اینکه کنجد سفید تلخی کنجد سیاه را ندارد و یا کنجد سفید به خاطر رنگش در کنار بعضی مواد غذایی بهتر به نظر می رسد ولی باید به این نکته اشاره کرد که کنجد سفید از نظر مواد مغذی بسیار ضعیف تر از کنجد سیاه است.

نمونه ای از مواد مغذی کلسیم است. میزان کلسیم در کنجد سیاه بیشتر از کنجد سفید است. به مطالعه موردی زیر توجه کنید. ارزش غذایی 3 قاشق غذاخوری (30) گرم کنجد در جدول زیر خلاصه شده است:

با پوست (یا با سبوس) بدون پوست (یا بدون سبوس)
کلسیم 22% نیاز روزانه 1% نیاز روزانه
منیزیم 25% نیاز روزانه 25% نیاز روزانه
منگنز 32% نیاز روزانه 19% نیاز روزانه
روی 21% نیاز روزانه 18% نیاز روزانه

 

مصرف کنجد

مصرف کنجد

نکته ای که در مورد مصرف کنجد وجود دارد این است که این دانه روغنی ریز تا زمانی که جویده نشوند یا آسیاب نشوند مواد مغذی آن جذب خون نمی شود. پس سعی کنید کنجد را خوب بجوید.

کنجد را می توان به تنهایی یا در کنار مواد غذایی دیگر استفاده کرد. کنجد با عسل یک ترکیب غذایی فوق العاده ارزشمند است. کنجد همراه با خرما بسیار خوشمزه و مفید است. کنجد را در طبخ مواد غذایی هم می شود استفاده کرد مثل کنجد در کوکو و کنجد پاشیده شده روی ته دیگ سیب زمینی.

خواص کنجد

خواص کنجد
خواص کنجد

کنجد یک دانه روغنی است که سرشار از اسید چرب غیر اشباع می باشد. چربی موجود در این ریز دانه های روغنی حدود 55 درصد آن را تشکیل می دهند که باعث کاهش کلسترول بد خون و افزایش کلسترول خوب در بدن می شود که به این صورت از ترسیب چربی در رگ های خونی، سک و بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند.

کنجد غنی از پروتئین نیز است. وجود پروتئین یعنی وجود اسیدهای آمینه متنوع در ساختار این دانه روغنی. اسیدهای آمینه رشد تومورها را در بدن متوقف می کنند و خاصیت ضد سرطانی دارند.

مواد مغذی دیگری نیز در کنجد موجود است مانند آهن که در درمان کم خونی و ضعف مفید است. منیزیم که از اختلالات تنفسی و آسم جلوگیری می کند و فشار خون را کاهش می دهد. کنجد غنی از فیبر است و به دلیل این ماده ارزشمند سلامت دستگاه گوارش را تضمین می کند. میزان کلسیم موجود در این دانه روغنی به اندازه‌ای است که می توان به جای شیر از کنجد برای تامین کلسیم بدن استفاده کرد. روی موجود در کنجد در سلامت پوست و مو موثر بوده و منجر به افزایش مواد معدنی استخوان و سلامت استخوانها می شود.

این تنها بخشی از ویژگی های غذایی و دارویی این دانه شگفت انگیز بود. برای پی بردن به خواص فوق العاده کنجد لازم است آن را تهیه و مصرف کنید. بعد از مصرف منظم آن است که پی می برید تمام این ویژگی ها درست بوده است. برای تهیه کنجد با کیفیت بازرگانی مقدم در کنار شماست.